Dieter Coppens: “Wat je ziet is de mens, niet de dementie”

Nieuwe tv-reeks ‘Restaurant Misverstand’ 

Op woensdag 16 maart start de nieuwe reeks ‘Restaurant Misverstand’ op tv-zender Eén. Dieter Coppens opent een restaurant samen met acht mensen met jongdementie. Ze werkten nog nooit in de horeca. Toch zijn ze drie weken lang de medewerkers van ‘Restaurant Misverstand’. Chef-kok Seppe Nobels geeft hen opdrachten. Dementie-experte Anouck de Bruijn helpt hen als het nodig is. Met dit programma willen de medewerkers laten zien wat ze kunnen. Wablieft sprak met Dieter Coppens en Anouck de Bruijn over jongdementie en het tv-programma ‘Restaurant Misverstand’.

Wablieft: Hoe kwamen jullie op het idee voor ‘Restaurant Misverstand’?

Dieter Coppens: Het idee voor het tv-programma komt uit Nederland. Daar maakten ze het al eens. Wij maakten een Belgische ‘Restaurant Misverstand’. Met dit tv-programma willen we uitleggen wat jongdementie is en wat er nog allemaal kan.

Wat veranderden jullie aan de versie uit Nederland?

Dieter Coppens: Wij maakten het vooral beter (lacht). Toch, Anouck?

Anouck de Bruijn: Klopt. Vooral de rol van Dieter maakt een groot verschil.

Dieter: Inderdaad. In Nederland is er iemand die het programma presenteert. Ik deed het anders. Ik stond tussen de medewerkers van het restaurant. En ik werkte mee. Dat is een groot verschil.

Anouck: Ook de groep is anders dan in Nederland. Daar zijn er elf medewerkers. In België telt ‘Restaurant Misverstand’ maar acht medewerkers.

Waarom zijn jullie gekozen om aan dit programma mee te doen?

Dieter: Ze hadden toffe mensen nodig (lacht). Anouck is een experte in het vak. Daarom kozen ze haar. Ze kan heel goed uitleggen wat jongdementie is. En ze begrijpt de medewerkers van het restaurant wanneer ze het moeilijk hebben.

Anouck: De medewerkers voelden zich thuis bij Dieter. Hij pakte het heel menselijk aan. Bij hem was niemand goed of slecht. Ben je bekend of onbekend? Dat maakt hem niets uit. Want we zijn allemaal mensen.

Wat is het verschil tussen de ziekte van Alzheimer en dementie?

Dieter: De ziekte van Alzheimer is eigenlijk een vorm van dementie.

Anouck: Dat klopt. Je kan dementie krijgen door verschillende hersenziekten. Die ziekten worden steeds erger. Zo erg dat ze het dagelijkse leven verstoren. Je kan ze ook niet genezen. De meest gekende en meest voorkomende oorzaak van dementie is de ziekte van Alzheimer.

Vanaf welke leeftijd kan je jongdementie krijgen?

Dieter: Mensen met jongdementie zijn jonger dan 65 jaar. Helaas kan je de ziekte al heel vroeg krijgen. Zo zijn de jongste mensen met jongdementie amper twintigers.

Anouck: Inderdaad. Maar dat is heel zeldzaam. We spreken van jongdementie wanneer de eerste klachten er zijn voor de leeftijd van 65 jaar. Mensen hebben vaak vage klachten. Ze weten niet wat er mis is. Daarom denken dokters dat er iets anders is. Bijvoorbeeld burn-out of depressie. Maar dat is dan fout. Daarom duurt het vaak lang voordat dokters jongdementie vaststellen. Met ‘Restaurant Misverstand’ willen we duidelijker maken wat jongdementie is.

Hoe werden de medewerkers begeleid?

Anouck: Voor de opnames had ik alle medewerkers ontmoet. Dat was heel belangrijk. Ik leerde hen en hun mantelzorgers kennen. Dat zijn de mensen die de mensen met jongdementie thuis helpen.

Dieter: Tijdens de opnames begeleidde ik de medewerkers. Ik stond in de zaal en moest aanwezig zijn. Zowel wanneer het goed ging als wanneer het moeilijk ging. Maar de medewerkers waren er ook voor elkaar. Dat was mooi om te zien.

Anouck: Tijdens de opnames waren de mantelzorgers altijd aanwezig. Daarnaast waren er zeker twee professionele zorg-begeleiders. Zij begeleidden de mensen met jongdementie, hun mantelzorgers en alle andere aanwezigen. Wanneer iemand een vraag had, zochten we samen met hen naar een antwoord. Na de opnames zag ik de medewerkers opnieuw. Ik merkte een groot verschil. Ze waren veel zelfzekerder.

Hoe gingen jullie om met moeilijke momenten van de medewerkers?

Dieter: Moeilijke momenten waren er zeker. Dan moet je vooral luisteren. Dat moet je eigenlijk altijd doen wanneer er moeilijke momenten zijn. We bekeken wat moeilijk was. Lukte iets niet goed? Dan gingen we samen op zoek naar een oplossing.

Anouck: We gaven hen ook erkenning. Als iemand het moeilijk had, konden ze praten met Dieter. De andere medewerkers zagen dit. Zij vroegen zich dan af wat er mis was. Ze zagen wanneer iemand het moeilijk had. Dan hielpen ze elkaar.

Hoe hebben jullie zelf de opnames ervaren?

Anouck: Ik denk dat de opnames ideaal verlopen zijn. Dat komt door de goede ondersteuning van de programma-makers. Iedereen was zichzelf. Je maakte deel uit van een team. Het klikte vanaf het eerste moment dat de medewerkers elkaar zagen. Daardoor was ik gerustgesteld. Zelf vond ik de camera’s heel spannend. Maar daar hadden zij geen last van. Zelfs als niemand naar het tv-programma kijkt, is het voor mij geslaagd. Dat is zo omdat de medewerkers veel hadden aan het programma.

Dieter: Jongdementie was een nieuw onderwerp voor mij. Tijdens de opnames leerde ik veel bij. Ik zag veel menselijkheid. Wat je ziet is de mens, niet de dementie. Dat was heel mooi.

Het doel van het programma is om het taboe rond dementie te doorbreken. Hoe zouden jullie dit buiten het programma willen zien?

Anouck: Ik heb grote dromen en hoopvolle verwachtingen. Ik droom ervan dat veel mensen naar het tv-programma kijken. En dat ze daardoor weten dat jongdementie bestaat. Ik droom dat mensen met jongdementie meer kansen krijgen. Dat ze langer aan het werk kunnen. Bijvoorbeeld met een aangepaste job. Daarnaast hoop ik dat er meer begrip komt. Mensen met jongdementie komen soms in lastige toestanden terecht. Ik wil dat anderen dat begrijpen.

Dieter: ‘Restaurant Misverstand’ gaat over meer dan de ziekte alleen. Het gaat over de vriendengroep die er ontstond. Voor deze acht mensen was het programma een enorme verandering in hun leven. Het is mooi om te zien dat ze nu vrienden zijn. Dat doel bereikten we al.

Zou je meewerken aan een tweede seizoen van ‘Restaurant Misverstand’?

Dieter: Vragen ze me? Dan zeg ik meteen ja. Ik zou geen moment twijfelen.

Anouck: Absoluut. Ik zeg ook ja. Dat weet ik 100% zeker.

‘Restaurant Misverstand’ kan je vanaf 16 maart elke woensdag zien op Eén of op VRT NU. Het programma start om 20.40 uur. 

Interview door Margot Domen