Veerle Colle maakt zo weinig mogelijk afval

“Ik hoop dat ooit iedereen zonder verspilling zal leven”

De meeste gezinnen zetten elke week zeker één zak met vuilnis voor hun deur. Dat lijkt normaal. Maar het kan ook anders. Dat bewijst Veerle Colle (32 jaar). Zij zette vorig jaar twee zakken van 30 liter buiten. Daarin zat haar restafval van een heel jaar.

Veerle is tekenaar van beroep. Ze maakte zelf een kalender. Die geeft elke dag van het jaar tips over ‘zero waste’. Dat is de levensstijl waarvan Veerle houdt. Maar wat betekent ‘zero waste’? 

Veerle Colle: ‘Waste’ is Engels voor verspilling. Het gaat niet alleen om restafval, maar om veel meer. Het afval dat je ziet, is maar het topje van de berg. ‘Zero waste’ betekent ‘geen verspilling’. Je zoekt dan oplossingen voor alle vormen van verspilling. Zichtbare en onzichtbare. 

Wablieft: Hoe leerde jij die levensstijl kennen?

In 2014 las ik een artikel over Lauren Singer uit Amerika. Zij had toen op een jaar tijd maar één bokaal met afval. Nu heeft ze zelfs nog maar één bokaal voor verschillende jaren. Zij gaat heel ver in afval minderen. Ze is ook tegen andere vormen van verspilling. In het artikel las ik voor het eerst dat je kan winkelen met je eigen potjes. Je laat die dan vullen. Ik dacht: dat wil ik ook doen. Stapje voor stapje maakte ik zelf minder afval. Zo verbruik je ook veel minder energie en grondstoffen. Dat kan je niet altijd zien of tellen. Maar spullen die je wegwerpt, moeten ook eerst gemaakt worden. Met ‘zero waste’ maak je meer bewuste keuzes. Ik voel me daar beter bij.

Welke waren jouw eerste stapjes?

Ik ging in de buurtwinkel eten kopen met mijn eigen potjes. En ik kocht groenten en fruit zonder verpakking. Er waren toen nog geen winkels zonder afval. Daarom ging ik naar buurtwinkels, want ik wilde niet meer naar supermarkten. Ik ontdekte nieuwe winkels, zoals biowinkels. Die verkochten wel al een beetje producten zonder verpakking. Je kan ze in je eigen potje doen. Ik ontdekte ook groepen die op veel manieren probeerden om verspilling tegen te gaan. Mensen gaven er bijvoorbeeld tweedehandse spullen weg, of overschotjes van voedsel. Dat was heel leuk. 

Je probeerde dus eerst vooral verpakkingen te vermijden.

Mijn ouders hebben me altijd geleerd om zorg te dragen voor spullen. En om kostbare dingen niet te verspillen, zoals water en energie. Ik zag verpakkingen als verspilling. Daarom begon ik ze te vermijden. Ik leerde ook iemand kennen van het project ‘Mij pak je niet in’. De website is mijpakjenietin.be. Zij vroeg of ik wilde helpen om mensen te overtuigen om te winkelen met hun eigen potjes. We hebben dan samen een kaart gemaakt. Daarop staan alle plekken waar je met je eigen potjes kan winkelen. Zo kom je in nieuwe winkels en bij organisaties die veel duurzamer zijn dan de supermarkt.

Is verpakkingen vermijden een goede manier om te beginnen met zero waste? 

Ja, maar voor mij is dat nu niet meer het belangrijkste. Verpakkingen zijn een groot probleem voor het milieu, maar minder voor het klimaat. De aarde zal even snel opwarmen als je verpakkingen vermijdt. Want dat komt door een heel ander probleem. Vermijd je verpakkingen? Dan zorg je voor minder zwerfvuil en minder vervuiling van de oceanen. Daar geloof ik wel in. Maar ik raad mensen nu vooral aan om supermarkten te vermijden. Want daar koop je dingen van overal ter wereld aan veel te goedkope prijzen. En supermarkten verspillen veel voedsel en gebruiken veel transport. Ook belangrijk is minder producten van dieren gebruiken, zoals vlees, melk, eieren, ... Die verspillen enorm veel water en ze vervuilen de grond.

Waar winkel je als je niet naar de supermarkt gaat?

In de stad zijn veel buurtwinkels, ook biowinkels. Woon je buiten de stad? Dan heb je misschien een voedselteam of Boeren en Buren in de buurt. Via de website van zo’n groep kan je groenten bestellen (zie voedselteams.be of boerenenburen.be). Je weet dan bij welke boer je koopt. Op de markt vind je ook alles wat je in de supermarkt koopt. En aan elk kraam kan je je eigen potje laten vullen. Overal waar een weegschaal is, kan je je eigen potjes meenemen. Er zijn ook steeds meer afvalvrije winkels. Je vindt altijd wel iets buiten de supermarkt.

Mensen denken misschien: wat kan ik in mijn eentje veranderen aan de wereld? Denk jij dat soms ook?

Ik voel mij niet alleen. Mensen zijn al veel bewuster nu. Bijvoorbeeld over energie of verpakkingen. En steeds meer mensen eten geen dieren of producten van dieren meer. Je begint waar je kan en je doet wat je kan, op je eigen tempo. En door stappen te zetten heb je invloed op anderen. Dan gaan zij ook stappen zetten. Daarom doe ik dat. Ik weet dat ik in mijn eentje misschien weinig verschil maak. Maar ik zet mensen aan het denken. En dat maakt wel een groot verschil.

Is ‘zero waste’ een dure manier van leven?

Het hangt ervan af hoe je het bekijkt. Ik poets bijvoorbeeld heel goedkoop. Ik gebruik vooral citroenzuur, zuiveringszout en azijn. Die producten kosten minder dan het goedkoopste product van een merk in de supermarkt. Vul je een lege fles shampoo opnieuw in een afvalvrije winkel? Dan zal die misschien duurder zijn dan shampoo uit de supermarkt. Maar je kan ook een blok shampoo kopen, zoals een stuk zeep. Zo een blok gaat soms meer dan een jaar mee en is dus veel goedkoper. Shampoo uit de supermarkt bestaat voor 80% uit water. Een blok shampoo bevat alleen de zeep die je nodig hebt.

‘Zero waste’ lijkt voor jou een gemakkelijke levensstijl. Zijn er toch dingen die jij moeilijk vindt?

Ik leef al een hele tijd zo, dus voor mij lijkt het gemakkelijk. Wat ik nog moeilijk vind, zijn dingen waarvoor ik zelf niet kan kiezen. Bijvoorbeeld als ik bij andere mensen ben. Ik ga niet moeilijk doen over wat zij mij geven. Ik weet dat veel mensen al hun best doen voor mij. Bijvoorbeeld door te koken zonder vlees. Maar doen ze toch iets wat ik niet zou doen? Dan zijn zij verantwoordelijk, en niet ik. Zo kan ik dat loslaten. 

Ik vind het soms toch moeilijk. Geeft iemand mij een bos bloemen met veel plastic verpakking? Maar geeft die persoon die bloemen met veel liefde? Dan neem ik ze wel aan. Eén ding staat wel vast: ik eet nooit een dier. Eten weiger ik soms dus wel. Maar je kan niet over alles in discussie gaan.

Heb je een doel met je levensstijl?

Ik hoop dat ooit iedereen zonder verspilling zal leven. Ik wil graag dat het normaal wordt. Ik vind het ook belangrijk dat mensen zich goed informeren. Als je een keuze maakt, weet dan waarvoor je kiest. En zoek niet alleen info op het internet. Koop een boek of kijk naar een documentaire.

Ik wil ook graag helemaal plantaardig eten. Dus bijvoorbeeld geen melk, kaas of eieren meer. Maar dat vind ik nog wat moeilijk. Ik probeer het wel al zoveel mogelijk. Ik wil graag deze levensstijl blijven volgen zolang ik ervan geniet. Wordt het me te veel? Dan wil dat niet zeggen dat ik moet stoppen of dat ik niet goed bezig ben. Dan gaat het misschien gewoon te snel. Niet iedereen kan bijvoorbeeld zomaar zijn of haar auto wegdoen, zelfs al wil hij of zij dat wel. Soms moet je een verandering uitstellen. Dan kan je je goed voorbereiden. Zo kan je verandering volhouden.

De ‘zero waste’-kalender van Veerle Colle is te koop in de boekhandel. Je kan hem ook kopen op de website van Veerle. Dat is www.veerlecolle.be. De kalender kost 18,50 euro.

Artikel door Lynn Claerhout