Leven onder de straten van Boekarest
“Ik dacht dat de bergen de wolken waren”
Fotograaf Joost Vandebrug maakte de film ‘Bruce Lee and the Outlaw’. Hij volgde zes jaar lang het leven van de jongen Nicu. Die woonde in het Roemeense Boekarest in tunnels onder de straten. Vanaf 24 november kan je in Antwerpen naar een tentoonstelling met foto’s over het leven van Nicu.
Joost Vandebrug is een Nederlander die in Antwerpen woont. Zijn film uit 2018 won in het buitenland al veel prijzen op festivals voor films.
Florin Hoka waakt over de kinderen die in de tunnels wonen. Bruce Lee is zijn bijnaam. Bruce Lee heeft echt bestaan. Hij was een Chinese Amerikaan. Als acteur vocht hij knap in films. De echte Bruce Lee overleed in 1973.
Wablieft: Hoe leerde je Nicu kennen?
Joost Vandebrug: Ik was in Roemenië als fotograaf aan het werk. Ik maakte in de stad Boekarest foto’s van mensen die ik op straat tegenkwam. Daar was ook een jongen bij. Het was niet Nicu. Die leerde ik pas later kennen. De jongen vroeg me of ik wilde zien waar hij woonde. Toen toonde hij mij de tunnels. De eerste keer dat ik erin ging, dacht ik dat hij een truc probeerde. Ik dacht dat ze wat van mij gingen stelen. Maar dat was helemaal niet zo. Ik kwam binnen in een soort huiskamer. Er stond een tv. Er hingen zelfs lichtjes voor Kerstmis. Dat zou je totaal niet verwachten onder de straten van een stad.
Leefden die mensen in riolen?
Nee, het waren geen riolen. Ceausescu leidde Roemenië tot 1989. Hij liet water opwarmen in het midden van de stad. Dat warme water ging langs buizen in tunnels naar gebouwen. Zo was daar warm water. Dat werkt nog steeds. In Boekarest kan het heel koud zijn. Maar in die tunnels is het altijd warm. Daarom trekken daklozen in de winter naar die tunnels.
En dat in een land dat lid is van de Europese Unie.
Die vraag komt vaak. “Hoe is dat toch mogelijk?” Maar al snel denken mensen daar anders over. Daklozen kom je ook in andere steden in Europa tegen. Soms leven ze zelfs in de omgeving van iemand die de vraag stelde. Maar ik wilde geen film maken over daklozen. Ik probeerde het leven van Nicu te laten zien. Ik begon hem te volgen toen hij 12 jaar was. Nu is hij 18 jaar. Die periode in het leven van een kind is altijd interessant. En Nicu leefde onder de straten. Hij verbleef in weeshuizen en ziekenhuizen.
De kinderen snuiven verf. Dat is hun drug. Hoe bekeek je dat?
Eerst wilde ik niet ingrijpen. Ik wilde alleen maar foto’s nemen en filmen. Maar toen werd Nicu ziek. Ik greep meteen in. Ik bracht hem naar het ziekenhuis. Ik zie hem nu nog steeds. Hij woont nu in Roemenië bij een sociaal werkster die voor hem zorgt. Ik probeer te helpen waar ik kan.
Het is mogelijk dat tv-zender Canvas de film nog toont. De foto’s kan je al wel zien bij Ingrid Deuss Gallery in Antwerpen.
Ik vond het tijd voor een nieuw hoofdstuk en een ander onderwerp. Ik wil nu mijn nieuwe foto’s laten zien. Maar ik ken Ingrid. Ze kon me overtuigen om deze tentoonstelling te houden. Alle foto’s zijn uniek. Ik drukte ze af op Japans papier. Dat gaat traag. Het papier is heel kwetsbaar. Net als de kinderen die in tunnels wonen. De titel is ‘when I saw mountains for the first time, I thought they were clouds’. Dat zei Nicu toen hij bij me in de auto zat. ‘Toen ik de eerste keer bergen zag, dacht ik dat het wolken waren’. Ik vond dat prachtig. Dat was voor mij bijna een gedicht.
Info: De tentoonstelling loopt tot 25 januari in de Provinciestraat 11, 2018 Antwerpen www.ingriddeussgallery.com
Tekst door Dominique Piedfort
