enkel voor abonnees

Hete zomers van vroeger en nu

binnenland - 01 07 2020
iemand met zweet op het voorhoofd
Foto: Unsplash / Hans Reniers

Wordt het weer 40 graden?

De eerste hete dagen van de zomer begonnen vorige week. Wij zijn die hete zomers stilaan gewoon. Maar de hitte in Siberië was niet normaal. Het is weer een bewijs dat de aarde opwarmt. Toch waren er ook lang geleden hete zomers. Wablieft geeft een overzicht.

 

38 graden in Siberië

Siberië is een groot gebied in het hoge noorden van Rusland. De Noordpool is niet zo veraf. Daarom is het vaak erg koud in Siberië. Maar eind juni was het daar 38 graden. Dat is 18 graden meer dan normaal. Dat is geen goed nieuws.

Volgens wetenschappers warmt het gebied rond de Noordpool sneller op dan de rest van de aarde. Dat zorgt niet alleen voor meer bosbranden en het smelten van poolijs. Er is ook het probleem van de permafrost. Dat is de bevroren bodem. Daarop zijn heel wat steden gebouwd. Wat als die bodem ontdooit? Dat kan voor rampen zorgen. En zo komen er ook meer gassen vrij die de aarde nog meer opwarmen.



De zomer van 1947

De voorbije jaren is er de ene hete zomer na de andere. Maar wie 80 jaar is of ouder kan nog wat vertellen over de zomer van 1947. In veel landen in Europa was dit de warmste zomer van de 20ste eeuw. In Nederland begon die zomer op 8 mei. De zomer duurde tot 21 september.

Het was een zomer met vier hittegolven. Een hittegolf is een periode van drie dagen na elkaar boven de 30 graden. En van 10 tot 28 augustus bleef het warmer dan 25 graden. Op 27 juni was het 38,8 graden heet. Dat bleef een record voor de 20ste eeuw. 1947 was een uniek jaar voor het weer. Want de winter was ijskoud. In februari vroor het 13 dagen lagen. Zelfs op de Noordzee lag er toen ijs. De winter zorgde in Duitsland voor hongersnood. En in mei kwam dan plots die lange zomer.

Weerman Frank Deboosere sprak al over de zomer van 1947. Hij zei dat het een geweldige zomer was. Toch waren er in juni en juli ook veel frisse dagen. Daarom was het voor België niet de warmste zomer van de 20ste eeuw. Die kwam er in 1976. Van 24 juni tot 8 juli was het toen 30 graden of warmer. 15 ‘tropische’ dagen na elkaar was een record.

Honderden boeren trokken naar Scherpenheuvel om daar te bidden voor regen. De Boerenbond vroeg om België uit te roepen tot een rampgebied. Op het verspillen van water stonden boetes tot 100.000 euro.

Een andere erg hete zomer is al ouder dan 100 jaar. In augustus 1911 was het zeven dagen na elkaar 30 graden of warmer. Het meten van het weer begon in België in 1833. Zulke hete dagen werden sinds 1833 niet meer gemeten. Dit hadden onze voorouders nog nooit meegemaakt.



Het record van 2018

Gaat deze zomer weer lijken op die van vorig jaar? Toen waren er drie hittegolven. Dat was op het einde van de maanden juni, juli en augustus. De zomer was gemiddeld 19,1 graden warm. Normaal is dat 17,6 graden. Zo werd de zomer van 2019 de vierde warmste zomer ooit. De zomer van 1976 was net iets warmer (gemiddeld 19,2 graden). En op de tweede plaats staat de zomer van 2003 met 19,7 graden. Het record is voor de zomer van 2018, die gemiddeld 19,8 graden warm was.



De warmste dag ooit

De warmste dag ooit in België was 25 juli 2019. Toen was het in Begijnendijk 41,8 graden. Dat is een record. Die dag werd het record van 27 juni 1947 verbroken.

Kan je niet tegen hitte? Dan moet je naar de Hoge Venen in Oost-België. Want hoe hoger een plek, hoe koeler die is. Het gebied ligt voor een groot deel in de Ardennen. Maar pas op! In de dalen van de Ardennen kan het ook heel heet worden. In de zomer is het meestal het warmst in de Kempen. Die streek strekt zich uit over de provincies Antwerpen en Limburg. Het is een streek met zandgrond. En die grond doet de temperatuur heel snel stijgen.

 

Dominique Piedfort

Uit